Từ giữa năm 1976 đến 1986, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc bố trí, điều động dân cư xây dựng vùng kinh tế mới, xã Lộc Trung được quy hoạch là địa bàn đón dân của các tỉnh Hà Sơn Bình, Hà Nam Ninh, Bình Trị Thiên, Nghĩa Bình đến đây lập nghiệp, xây dựng quê hương mới. 

​

Hồ Đạ Hàm

Tháng 3/1979 huyện Đạ Huoai được thành lập. Vùng đất Đạ Tẻh lúc bấy giờ chỉ có 06 đơn vị hành chính Đạ Lây, An Nhơn, Hà Đông, Đạ Kho, Triệu Hải và thị trấn Đạ Tẻh.

Đất lành chim đậu, cuộc sống mới đã bắt đầu bén rễ xanh cây, nhân dân của 06 đơn vị đã từng bước phát triển định hình. Để phù hợp với nhu cầu, năng lực quản lý địa bàn lãnh thổ, HĐND huyện Đạ Huoai khoá 3 đã đề nghị tỉnh và Trung ương được chia tách thành 03 huyện.

Chấp thuận ý kiến và nguyện vọng của địa phương, ngày 06/6/1986 Hội đồng bộ trưởng đã có quyết định số 68 tách huyện Đạ Huoai thành 03 huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên, cũng ngày ấy đã ban hành quyết định số 67 để chia 05 xã, 01 thị trấn của huyện Đạ Tẻh thành 09 xã, 01 thị trấn. Đến tháng 7/2003 có 10 xã, 01 thị trấn.

Từ quyết định của HĐBT ngày 27/11/1986 Tỉnh uỷ Lâm Đồng có quyết định số 85/QĐNS về nhân sự, và ngày 22/12/1986 UBND tỉnh Lâm Đồng ra quyết định số 952 thành lập UBND lâm thời huyện Đạ Tẻh, gồm 11 thành viên được xem là mốc quan trọng đánh dấu huyện Đạ Tẻh đã có bộ máy hoàn chỉnh của Đảng và Nhà nước để đi vào hoạt động, bắt đầu một thời kỳ mới.

Vạn sự khởi đầu nan cùng với bao lo toan trăn trở từ khởi đầu mà các công trình phục vụ dân sinh hầu như chưa có gì; đường giao thông nắng bụi, mưa lầy, trường học, trạm xá, nơi làm việc chủ yếu là tranh tre nứa lá, sản xuất, chăn nuôi manh mún, thủ công lạc hậu, phương tiện nghe nhìn, phương tiện đi lại, sinh hoạt văn hóa, vui chơi giải trí thiếu thốn trăm bề, hộ nghèo chiếm tỷ lệ lớn.

Nhưng bằng ý chí phấn đấu không ngừng của Đảng bộ, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể các cấp, qua các thời kỳ với sự nỗ lực của nhân dân các dân tộc huyện Đạ Tẻh, cùng với tiến trình đổi mới của đất nước, qua 08 kỳ Đại hội huyện Đảng bộ, 07 kỳ bầu cử HĐND và UBND, được sự hỗ trợ, giúp đỡ của tỉnh uỷ, UBND tỉnh Lâm Đồng các ngành, đoàn thể cấp tỉnh trong 30 năm qua, huyện Đạ Tẻh đã có những thay đổi diệu kỳ.

Về kinh tế: Giá trị sản xuất tăng bình quân hằng năm của các ngành (giá SS 2010): Nông - lâm - thủy sản tăng 11,79 % (KH từ 11-12%); công nghiệp - xây dựng tăng 10,25 % (KH 4,43%); dịch vụ tăng 9,82% (KH 9,52%). Sản lượng lương thực năm sau cao hơn năm trước và năm 2019 đạt hơn 38.000 tấn được xem là vựa lúa của 03 huyện phía Nam, thu ngân sách năm 2019 đạt 241,2 tỷ đồng. Ngoài ra ngân sách Nhà nước đầu tư hàng chục tỉ đồng để phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc gốc địa phương như xây dựng kết cấu hạ tầng, hỗ trợ sản xuất, làm nhà ở, cung cấp nước sinh hoạt, mắc điện nhánh rẽ, quy hoạch chuyển dãn dân, cấp đất lập vườn, làm cho đời sống của bà con từng bước ổn định, cơ bản không còn hộ đói. Thu nhập bình quân đầu người đạt 46,38 triệu đồng/năm. Từ những tiềm năng sẵn có hiện nay huyện Đạ Tẻh đang tạo cơ hội cho nhiều doanh nghiệp đến địa bàn đầu tư nâng cấp các cơ sở chế biến tiểu thủ công nghiệp sẵn có và quảng bá kêu gọi đầu tư vào cụm công nghiệp, phát triển du lịch góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho nhân dân.

Việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cũng được Trung ương, tỉnh, huyện hỗ trợ, với sự đóng góp của nhân dân trong huyện đã đạt được khối lượng lớn. Đó là công trình thuỷ lợi Hồ Đạ Tẻh có dung tích 19,19 triệu m3 trị giá 88 tỉ đồng phục vụ tưới tiêu cho gần 2.000 ha đất sản xuất. Công trình lưới điện quốc gia với chiều dài hơn 224km đường dây cao, trung và hạ thế đưa điện về 100% số xã, thị trấn, hơn 99% số hộ trong toàn huyện có điện sinh hoạt. Các công trình khác như trụ sở UBND xã, thị trấn, các cơ quan, công sở, bệnh viện, trạm y tế xã, trường học, bưu điện đều được kiên cố, chỉnh trang, nâng cấp; đường giao thông đến các xã, nội thị thị trấn Đạ Tẻh đều được nhựa hoá góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH-QP của địa phương. 

Lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng có nhiều khởi sắc, toàn huyện đã được công nhận phổ cập tiểu học và xóa mù chữ năm 2018, 100% xã được công nhận phổ cập GD tiểu học đúng độ tuổi, 100% xã đạt phổ cập THCS. Duy trì sĩ số bình quân hàng năm cho các cấp học là hơn 97%, tình trạng học 3 ca không còn, tốt nghiệp THPT bình quân đạt hơn 90% và có hơn 23% số học sinh tốt nghiệp THPT trúng tuyển vào Cao đẳng, Đại học, cung cấp lực lượng lao động có tri thức ngày càng nhiều cho địa phương và cho đất nước. 

Công tác y tế đã có nhiều chuyển biến rõ nét, công tác khám, chữa bệnh cho nhân dân ngày một tốt hơn, hạ thấp tối đa tỉ lệ người mắc bệnh sốt rét, tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng chỉ còn dưới 21%, công tác DS-KHHGĐ được thực hiện tốt, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên duy trì ở mức 1,1%.

​

​​Vòng xoay chợ Đạ Tẻh

Hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao, truyền thanh truyền hình, bưu điện văn hóa hướng về cơ sở ngày càng nhiều, đa dạng, phong phú về nội dung và hình thức, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin và hưởng thụ văn hóa của nhân dân. Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa đã có những bước đi vững chắc, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội được thực hiện ngày một tốt hơn.

Tỉ lệ hộ nghèo toàn huyện chỉ còn 2,39% theo tiêu chí mới, số hộ khá, giàu tăng nhanh, việc làm cho lao động trong độ tuổi được chăm lo, đặc biệt là xuất khẩu lao động góp phần giảm tỉ lệ lao động thất nghiệp trong huyện và tăng thu nhập trong nhân dân, các đối tượng chính sách được chăm lo chu đáo, tận tình góp phần động viên các đối tượng phấn đấu vươn lên có cuộc sống ngang khá giả.

Công tác an ninh quốc phòng được giữ vững, ổn định. Phong trào xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân và bảo vệ tổ quốc hàng năm đạt kết quả tốt.

Công tác xây dựng Đảng ngày càng tiến bộ, chất lượng lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng ngày càng được tăng cường, thường xuyên đổi mới và chỉnh đốn, từ khi thành lập huyện chỉ có 22 tổ chức cơ sở Đảng đến nay toàn Đảng bộ hiện có 45 tổ chức cơ sở Đảng với 1.210 Đảng viên, năm 2019 có 64,4% tổ chức cơ sở Đảng đạt trong sạch vững mạnh.

Hoạt động HĐND và UBND từ huyện đến xã, thị trấn ngày càng được củng cố, kiện toàn; cán bộ công chức thường xuyên được chăm lo bồi dưỡng, đào tạo chuẩn hoá, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Việc triển khai thực hiện quy chế dân chủ cơ sở và cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa bước đầu đạt kết quả.

Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội từ huyện đến xã, thị trấn được củng cố về tổ chức, chăm lo phát triển đoàn viên, hội viên tạo ra sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, tạo ra nhiều phong trào thi đua, hoạt động thiết thực.

Từ những thành tích nói trên, huyện Đạ Tẻh đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng: Đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang; Huân chương lao động hạng II; Huân chương quân công hạng nhất.

Những kết quả đạt được trong 30 năm xây dựng và phát triển huyện Đạ Tẻh đã nói lên sự cố gắng không mệt mỏi, sự đoàn kết thống nhất của bao thế hệ cán bộ lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể các cấp, sự cố gắng, cần cù, nỗ lực của bao thế hệ cán bộ, đảng viên, CNVC và nhân dân các dân tộc trong huyện đã xây dựng huyện Đạ Tẻh ngày càng khang trang giàu đẹp, cuộc sống của người dân ngày một ấm no, hạnh phúc hơn.

Trong 30 năm đó cán bộ, nhân dân các dân tộc huyện Đạ Tẻh luôn luôn được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo, lãnh đạo của tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, các ngành, đoàn thể trong tỉnh, sự quan tâm của các địa phương trong và ngoài tỉnh, các tổ chức và sự cổ vũ động viên thường xuyên của các địa phương có đưa dân đến xây dựng vùng kinh tế mới đã giúp đỡ hỗ trợ cho Đạ Tẻh vượt qua nhiều khó khăn đạt được những thành tích như ngày hôm nay.

Và nhân kỷ niệm 20 năm hình thành và phát triển huyện Đạ Tẻh, một lần nữa cán bộ, nhân dân các dân tộc trong huyện đã góp công, góp của, đồng thời nhận được tình cảm nồng ấm, đầy tình nghĩa của lãnh đạo tỉnh, các ngành, đoàn thể của tỉnh, các huyện, thị, thành trong tỉnh, các tổ chức ngoài tỉnh giúp Đạ Tẻh xây dựng hơn 100 căn nhà tình nghĩa, tình thương với số tiền hơn một tỷ đồng tặng gia đình chính sách, gia đình nghèo. Thay mặt cán bộ và nhân dân các dân tộc huyện Đạ Tẻh xin được bày tỏ tình cảm trân trọng nhất và cám ơn tấm lòng của quý vị dành cho nhân dân chúng tôi.

Hai mươi năm Đạ Tẻh hình thành và phát triển là chặng đường không dài, trong đó 10 năm đầu tiên là khoảng thời gian định hình, mở đường, 10 năm tiếp theo là thời kỳ xây dựng, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội.

Thời gian sắp tới Đạ Tẻh tiếp tục đón nhận nhiều thuận lợi, đan xen nhiều khó khăn thách thức, nhưng với truyền thống là một đơn vị anh hùng, toàn thể cán bộ, đảng viên, CNVC, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc trong huyện quyết tâm thực hiện các mục tiêu do Nghị quyết X Trung ương, Nghị quyết VIII tỉnh Đảng bộ, Nghị quyết VI huyện Đảng bộ và kết luận 38 của Ban thường vụ tỉnh uỷ như sau: 

Một là: Tạo ra sự đột phá để tăng tốc phát triển kinh tế trên các lĩnh vực có thế mạnh của huyện có trọng tâm, trọng điểm, đồng thời tăng cường xây dựng phát triển các lĩnh vực kinh tế khác theo hướng đưa nền kinh tế phát triển bình quân hàng năm đạt từ 13-14%, từng bước chuyển dịch nền kinh tế theo hướng: giảm dần tỷ trọng ngành nông nghiệp, tăng tỷ trọng ngành dịch vụ và công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp.

Hai là: Gắn phát triển kinh tế với phát triển xã hội và ổn định tình hình ANCT -TTATXH. Trong lĩnh vực phát triển xã hội, phải chú trọng phát triển sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, giảm thiểu các tai tệ nạn xã hội, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân. Đến năm 2010 đạt chỉ tiêu: GDP bình quân đầu người đạt từ 11-12 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn dưới 2,39%, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số còn dưới 1,8%.

Ba là: Vận động, huy động tối đa mọi nguồn lực từ các thành phần kinh tế, sự đóng góp của nhân dân, kết hợp với sự đầu tư của Nhà nước đẩy mạnh phát triển sản xuất và xây dựng kết cấu hạ tầng.

Bốn là: Củng cố và nâng cao chất lượng đào tạo và đào tạo lại, chuẩn hoá nghiệp vụ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể từ huyện đến cơ sở vừa hồng vừa chuyên. Đẩy mạnh đào tạo nghề, đào tạo công nhân lành nghề đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp, dịch vụ tại địa phương và xuất khẩu lao động.

Năm là: Nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức cơ sở Đảng, phấn đấu tổ chức cơ sở Đảng đạt trong sạch vững mạnh hàng năm đạt trên 90%, đến nay 100% số thôn, khu phố có chi bộ Đảng. Nâng cao hiệu quả hoạt động và giám sát của HĐND, hoạt động của UBND các cấp. Thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính theo quy chế một cửa. Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân không ngừng được củng cố xây dựng, tổ chức vững mạnh, tăng tỷ lệ tập hợp đoàn viên, hội viên qua nhiều hình thức.

Với truyền thống đoàn kết, toàn dân quyết tâm vươn lên trong lao động, sản xuất chúng ta tin rằng huyện Đạ Tẻh nhanh chóng thoát khỏi là một huyện nghèo, vươn lên giàu đẹp, văn minh trên bước đường đi đến tương lai./.​